Pogoda na Jowiszu i Saturnie tworzy się zupełnie inaczej od ziemskiej. Przełomowe badania astronomów
Pogoda na Ziemi jest efektem procesów zachodzących w dolnej warstwie atmosfery. Trudno sobie wyobrazić, że miałaby pochodzić z innego źródła. To właśnie dlatego dotąd zakładano, że na innych planetach jest podobnie. Wyniki nowych badań wskazują, że założenie było błędne.
Pogoda na Saturnie i Jowiszu
Saturn i Jowisz, dwie największe planety Układu Słonecznego, różnią się od Ziemi pod wieloma względami. Przede wszystkim zaś - budową. Ziemia, wraz z Merkurym, Wenus i Marsem, należy do planet skalistych. Druga połowa populacji planetarnej w naszym Układzie to gazowe olbrzymy.
Są to planety, które nie posiadają stałej powierzchni. Mimo że skały występują w ich składzie, nie stanowią zbyt dużej części masy gazowych olbrzymów. Składają się one zazwyczaj z gazu lub lodu, który okala stosunkowo niewielkie, w porównaniu do całości, metaliczne lub skaliste jądro planety.
Badania procesów zachodzących na gazowych olbrzymach
Nad zagadnieniem pracowali dwaj naukowcy z Harvardu, współpracując z kolegą po fachu z University of Alberta. Swoje badania opisują na łamach czasopisma naukowego - Science Advances. W opublikowanym przez zespół artykule można przeczytać o metodyce ich eksperymentów oraz wnioskach, wysnutych na podstawie wyników.
Naukowcy przeprowadzili dwie symulacje, których celem było odtworzenie warunków panujących na Jowiszu i Saturnie. Symulacje miały skupić się na obserwacji procesów konwekcyjnych (związanych z przekazywaniem ciepła podczas ruchu materii w środowisku gazowym) zachodzących na planetach.
Pierwsza symulacja nie wyjaśniła zbyt wiele
Pierwsza z symulacji obserwowała procesy konwekcyjne zachodzące na powierzchni planety, skupiając się na powstawaniu popularnych w tym rejonie burz i antycyklonów.
Naukowcy byli zaskoczeni znikomym korelacjom pomiędzy tymi procesami a cyklonami, które zdawały się pojawiać znikąd.
Drugie podejście
Druga symulacja skupiła się na powiązaniach między pogodą a tym, co dzieje się pod powierzchnią planety. Porównanie dało zaskakujące wyniki. Potwierdziło bowiem, że to właśnie procesy i prądy strumieniowe pod powierzchnią planety mają wpływ na tworzenie zjawisk pogodowych na planetach.
Mowa o takich zjawiskach, jak antycyklony - obszary wyżu, w których powietrze cyrkuluje w przeciwną stronę do kierunku obrotu planety. Najsłynniejszym takim antycyklonem jest Wielka Czerwona Plama na Jowiszu, którą obserwujemy na gazowym olbrzymie już od XVII wieku.
Badania amerykańskich naukowców otworzyły zupełnie nowy obszar do zbadania. Powstawanie pogody wewnątrz ciał niebieskich to niezbadana jeszcze arena, o której istnieniu do tej pory nie mieliśmy pojęcia.
