Gwiazda widoczna na nocnym niebie wybuchła. Zjawisko można łatwo zaobserwować
Wybuchające i kończące swój żywot gwiazdy od zawsze były obiektem fascynacji amatorów obserwacji nocnego nieba. Jednym z powodów tego zainteresowania jest nieprzewidywalność i ulotność tego niecodziennego zjawiska. Często następuje ono bez żadnego wcześniejszego ostrzeżenia i tak było również w tym przypadku.
Rozbłysk gwiazdy w Kasjopei
Dostrzeżona przez Japończyka Yuji Nakamurę gwiazda znajduje się w konstelacji Kasjopei. Astronom-amator odkrył ją 18 marca 2021 roku, gdy dostrzegł na niebie coś, czego jeszcze kilka dni temu z pewnością tam nie było. Była to niecodzienna poświata o jasności 9,6 magnitudo (jednostek wielkości gwiazdowej, używanej w astronomii do wyrażenia wartości natężenia światła), którą bez trudu dostrzec można za pomocą podstawowego teleskopu.
Amator nocnych obserwacji nieba zgłosił swoje odkrycie do Narodowego Obserwatorium Astronomicznego w Japonii, które przyjrzało się poświacie z wykorzystaniem Teleskopu Seimei Uniwersytetu w Kyoto. Naukowcy potwierdzili, że mamy tu do czynienia ze zjawiskiem określonym jako „klasyczna nowa”.
Wybuch na powierzchni karła
O nowej mówimy wówczas, gdy mamy na myśli binarny układ dwóch gwiazd orbitujących jedna wokół drugiej. Jedna z nich jest białym karłem, niejako „wysysającym” wodór z bardziej masywnej towarzyszki. Coraz bardziej podgrzewany pierwiastek w końcu ulega eksplozji na powierzchni białego karła, tworząc charakterystyczną poświatę, która może być widoczna przez kilka kolejnych tygodni, a nawet i miesięcy.
Dokładnie tak jest w przypadku nowej w gwiazdozbiorze Kasjopei, która została sklasyfikowana jako V1405 Cas. Poświata będąca wynikiem wybuchu sprzed kilku dni wciąż jest widoczna dla wszystkich mieszkańców północnej półkuli Ziemi, o ile dysponują przynajmniej podstawowym teleskopem.
Gwiazdozbiór mitycznej królowej
Jeśli posiadacie taki sprzęt, warto zerknąć w stronę Kasjopei, gdyż jest to gwiazdozbiór równie ciekawy, jak historia etiopskiej królowej, od której pochodzi jego nazwa. Matka Andromedy została bowiem wyniesiona do gwiazd po przetrwaniu zemsty Posejdona, którego obraziła, pyszniąc się swoją urodą. Kasjopeja i jej córka zostały uratowane przez Perseusza, który w ostatniej chwili pokonał nasłanego przez rozgniewanego boga potwora.
Gwiazdozbiór nazwany imieniem mitycznej królowej składa się z około 90 gwiazd widocznych nieuzbrojonym okiem. Wybuch nowej V1405 Cas jest już trzecim udokumentowanym zjawiskiem tego typu, zachodzącym w tej konstelacji. Kasjopeja dostarcza nam, jak widać, regularnych atrakcji, zwłaszcza jeśli dodamy do nich deszcz meteorów zwanych Cassiopeidami, który możemy podziwiać co roku w pierwszej połowie lipca.
źródło: sciencealert.com
Artykuły polecane przez redakcję Techgame:
